Ο αθέατος πόλεμος των πυρηνικών και το οπλοστάσιο των Βρετανικών Βάσεων (δορυφορικές φωτογραφίες και χάρτες)

Η επίθεση του Ιράν σε βάρος του Ισραήλ με τη χρήση των drones και βαλλιστικών πυραύλων, καθώς και «Κρουζ», απείλησε να ανοίξει ένα νέο συγκρουσιακό κεφάλαιο στη Μέση Ανατολή. Οι Ισραηλινοί έχουν ήδη ανταποδώσει την περασμένη Παρασκευή με κτύπημα σε αεροπορική βάση, στην πολή Ισφαχάν, χωρίς όμως να γίνεται λόγος περί προθέσεως να πληγούν πυρηνικές εγκαταστάσεις, οι οποίες βρίσκονται στην περιοχή. Ήταν μάλλον μια δράση για να επιβεβαιώσουν την αξιοπιστία τους και δη στον τομέα της ανταπόδοσης, στέλνοντας το μήνυμα ότι μπορούν να κτυπούν στο εσωτερικό του Ιράν τρυπώντας την αεράμυνά του.

Επικίνδυνο παιχνίδι

Η Τεχεράνη, πάντως, δεν θ' απαντήσει, όπως τονίζει, εκτός και αν συνεχιστούν οι επιδρομές του Ισραήλ. Αφήνει, δε, να νοηθεί ότι διαθέτει και αυτή πυρηνικά όπλα! Στο επικίνδυνο αυτό παιχνίδι περιλαμβάνεται και η Κύπρος, μέσω των Βρετανικών Βάσεων, που βρίσκονται σε διαρκή ετοιμότητα με ένα πλούσιο οπλοστάσιο και δη πτητικών μέσων. Οι Βρετανοί έχουν λάβει ήδη μέρος στην απόκρουση της ιρανικής επίθεσης σε βάρος του Ισραήλ και ανά πάσα στιγμή θα δράσουν εκ νέου στο πλαίσιο ενός συλλογικού συστήματος ασφάλειας, του οποίου ηγούνται οι ΗΠΑ, εάν αυτό απαιτηθεί.

Η βολικότητα

Επί του παρόντος η κατάσταση είναι βολική για όλους: 1. Για την Τεχεράνη, η οποία για πρώτη φορά επιχείρησε να κτυπήσει το Ισραήλ στο σπίτι του και να εμφανιστεί ισχυρή και αξιόπιστη στους συμμάχους της. 2. Το Ισραήλ ανταπέδωσε χωρίς το πλήγμα να δημιουργεί συνθήκες διάχυσης του πολέμου και κρατά την αξιοπιστία του. 3. Οι ΗΠΑ είναι πρόδηλον ότι ικανοποιούν και το Ισραήλ και το Ιράν υπό την εξής έννοια: Υπερασπίστηκαν μεν το Ισραήλ, αλλά ταυτοχρόνως το έπεισαν σε κτύπημα σημειολογικό, που δεν δικαιολογεί νέα ανταπόδοση από την Τεχεράνη.

Μέτωπα, επιλογές και αθέατος πόλεμος

Εκτός του κτυπήματος της περασμένης Παρασκευής, το Ισραήλ έχει μια μεγάλη γκάμα οπλικών συστημάτων. Και αυτό είναι σε γνώση της Τεχεράνης. Προφανώς, πλέον, είναι πολύ πιθανό να έχουμε έναν αθέατο πόλεμο μέσω του Κυβερνοχώρου. Στην πιθανότητα νέας ανταπόδοσης από το Ιράν, το Ισραήλ διαθέτει τις εξής επιλογές είτε διαζευκτικά είτε σε συνδυασμό:

• Χρήση πυραύλων μακρού βεληνεκούς και δη «Ιεριχώ 2».
• Χρήση των F-35 για να πλήξουν συγκεκριμένους στόχους αφού γίνει χρήση ηλεκτρονικού πολέμου, πολέμου μέσω του Κυβερνοχώρου και χρήση ηλεκτρομαγνητικών βομβών για να παραλύσουν οι επικοινωνίες και κάθε άλλη αντίσταση, ακόμη και τα όποια συστήματα αεράμυνας του Ιράν.
• Χρήση βομβών διατρητικού θώρακος είτε συμβατικού είτε πυρηνικού χαρακτήρα για να κτυπηθούν οι υπόγειες πυρηνικές και άλλες εγκαταστάσεις του Ιράν. Βεβαίως, η χρήση τακτικών πυρηνικών θα γίνει για πρώτη φορά μετά το Ναγκασάκι και τη Χιροσίμα, οπότε θα ανοίξει τις πύλες της κολάσεως εάν δεν επέλθει ήττα του Ιράν σε χρόνο ρεκόρ και αλλαγή του θεοκρατικού συστήματος, μια εξέλιξη που θεωρείται δύσκολη. Η ζημιά στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν μπορεί να γίνει ευκολότερα μέσω του Κυβερνοχώρου, όπως συνέβη στο παρελθόν με τον λεγόμενο πύραυλο «staxnet». Χωρίς να αφήνει ίχνη, με χρόνο μηδέν και φοβερή αποτελεσματικότητα, που θα επιφέρει αναίμακτα και την οπισθοδρόμηση του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν. Αυτός είναι ένας αόρατος πόλεμος.

Σύστημα αεράμυνας και σύμμαχοι

Κατά μία άποψη, το επεισόδιο μεταξύ Ιράν και Ισραήλ θεωρείται λήξαν. Όμως, τα πεδία επί του εδάφους είναι ανοικτά. Και στον Λίβανο και στην Υεμένη και στη Γάζα. Εάν η Τεχεράνη δεχθεί πλήγμα επί του πυρηνικού της προγράμματος, ισχυρίζεται ότι θ' ανταποδώσει με οπλικό σύστημα, το οποίο κανείς δεν έχει ξαναδεί, και μάλιστα ακαριαία. Με αυτήν και με άλλες πληροφορίες, που αφήνει να διαρρεύσουν, υπονοεί ότι έχει ήδη στη διάθεσή της πυρηνικά. Το γεγονός αυτό δεν επιβεβαιώνεται από τις ΗΠΑ ή άλλες μεγάλες δυνάμεις. Επισήμως, η Τεχεράνη δεν έχει ανακοινώσει κάτι τέτοιο. Όμως, από την άλλη, παρότι είναι κοινό μυστικό ότι το Ισραήλ κατέχει πυρηνικά, ουδέποτε το παραδέχθηκε.

Οι δυνατότητες των Βάσεων και τα πυρηνικά του Ψυχρού Πολέμου

Οι ΗΠΑ, από τη μια δεν θα ήθελαν κλιμάκωση της κρίσης, αλλά θα επιθυμούσαν να «κόψουν το βήχα» του Ιράν. Βεβαίως, προτιμούν να κάνει τη βρόμικη δουλειά το Ισραήλ -αλλά με το γάντι στην παρούσα φάση-, το οποίο στηρίζουν, διότι, εκτός των άλλων, είναι ο κεντρικός πυλώνας του συστήματος της δικής τους ασφάλειας στη Μέση Ανατολή. Οι δε Βρετανοί διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο μέσω των Βάσεων της Κύπρου με τη χρήση των θρυλικών κατασκοπευτικών U-2, που πετούν από το Ακρωτήρι ως συμπληρωματικά οπλικά συστήματα των δορυφόρων, των Awacs ως επιχειρησιακών στον αέρα εγκεφάλων, των ΚC-30 Α ως αεροσκαφών ανεφοδιασμού, καθώς και των μαχητικών Typhoon. Ουδεμία αμφιβολία υπάρχει ότι κατά την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου διέθεταν πυρηνικές κεφαλές και κανείς δεν γνωρίζει σήμερα εάν τις έχουν αποθηκευμένες ακόμη. Εκ των πραγμάτων, η Κύπρος είναι εν δυνάμει στόχος σε περίπτωση κλιμάκωσης της κρίσης. Και στην κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε, χωρίς δηλαδή αξιόπιστη αεράμυνα, οι ελπίδες μας στηρίζονται στο ευρύτερο σύστημα της Δυτικής αεράμυνας, που προστατεύει το Ισραήλ και τις Βρετανικές Βάσεις. Το θέμα που ηγέρθη με τη χρήση των Βάσεων για την απόκρουση των επιθέσεων από το Ιράν είναι ο τρόπος ενέργειας των Βρετανών. Ασχέτως του τι οι Συνθήκες προβλέπουν, το Λονδίνο θα έπρεπε και πρέπει να ενημερώνει την Κυπριακή Δημοκρατία για λόγους διακρατικής αρχής και σεβασμού, αλλά και για λόγους ασφάλειας και συντονισμού. Για να συμβαίνει βεβαίως αυτό, σημαίνει ότι υπάρχει ανοχή από την Κυβέρνηση. Και στο θέμα αυτό θα πρέπει να επισημανθεί ότι δεν πρόκειται για καμώματα, αλλά για ζήτημα υψίστης ασφαλείας! Επειδή, δε, υπάρχει και η αντίληψη περί των κυρίαρχων Βάσεων, αυτές θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι δεν είναι κρατικού αλλά συμβατικού χαρακτήρα. Δηλαδή εξουσίες τούς παρέχονται από τις συνθήκες εγκαθίδρυσης. Και αυτές περιλαμβάνουν την ενημέρωση περί των υπερπτήσεων. Πόσω μάλλον όταν αυτές γίνονται για λόγους πολεμικούς, ασχέτως εάν μπορούν να δικαιολογηθούν στη λογική της συμμαχικής σχέσης και της αυτοάμυνας.

ΕΕ, ΟΗΕ και συλλογικό σύστημα ασφάλειας

Από την κρίση, και δη τη διαχείρισή της, απουσιάζουν τόσο η ΕΕ όσο και το Συμβούλιο Ασφαλείας, που θεωρητικά έχει τον ρόλο της συλλογικής ασφάλειας και της διατήρησης της σταθερότητας και της ειρήνης. Συναφώς μπορούν να επισημανθούν τα ακόλουθα: 1. Μόλις την Πέμπτη, τέσσερεις ημέρες μετά την επίθεση του Ιράν, συσκέφθηκε η ΕΕ, χωρίς να έχει ουσιαστικό ρόλο και δη σταθεροποιητικό. Μάλλον ουραγός είναι των γεγονότων, χωρίς μάλιστα να δείχνει ικανή να θωρακίσει αμυντικά κράτη-μέλη της όπως η Κύπρος που βρίσκονται κοντά στην πολεμική ζώνη. Επί του παρόντος δεν πείθει ότι έχει τα εργαλεία κατά τρόπον αυτόνομο ν' αντιμετωπίσει τις οικονομικές επιπτώσεις, που προκαλεί και θα συνεχίσει κατά τρόπο οξύτερο να προκαλεί η κρίση εφόσον κλιμακωθεί. 2. Το Συμβούλιο Ασφαλείας είναι παραλυμένο λόγω αντικρουόμενων εθνικών συμφερόντων και της άσκησης του βέτο. Δεν μπορεί να λειτουργήσει στην πρακτική του συλλογικού συστήματος ασφάλειας. Όμως, συλλογικό σύστημα ασφάλειας εφαρμόσθηκε με επιτυχία, στην πράξη, μεταξύ των Ισραηλινών, των Αμερικανών, των Βρετανών, ακόμη και των Ιορδανών, που απέκρουσαν την ιρανική επίθεση.

Τα Στενά, η πειρατεία και η παγκόσμια οικονομία

Γεωπολιτικά και στρατηγικά, τα Στενά του Ορμούζ και της Ερυθράς είναι οδοί υψίστης σημασίας και η πειρατεία, που προκαλεί ανασφάλεια στη διεθνή ναυσιπλοΐα, επιφέρει αλλαγή δρομολογίων και αύξηση ναύλων και τιμών, που επωμίζονται οι επιχειρήσεις και οι καταναλωτές. Οι επιπτώσεις στην οικονομία λειτουργούν στην πρακτική του ντόμινο, που, σε περίπτωση κλιμάκωσης της κρίσης, συμπαρασύρουν τις αυξήσεις των επιτοκίων, ως αποτέλεσμα των πληθωριστικών πιέσεων, που πλήττουν τις επενδύσεις και την ανάπτυξη λόγω της αβεβαιότητας. Βεβαίως, εάν δεν υπάρξει συνέχεια στην ανταλλαγή πυραύλων μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, οι αρνητικές επιπτώσεις θα χαλιναγωγηθούν και, ως εκ τούτου, θα δημιουργηθούν προοπτικές σταθερότητας για την οικονομία. Ήδη παρουσιάζονται τάσεις μείωσης της τιμής του πετρελαίου.

Θεοκρατικό καθεστώς

Κανείς δεν μπορεί να παραβλέψει τον ιμπεριαλιστικό χαρακτήρα των ΗΠΑ, που ακολουθούν το δικό τους πεπρωμένο ως η πρώτη των υπερδυνάμεων. Ούτε μπορεί να ισχυριστεί ότι οι Ισραηλινοί είναι άγιοι. Το θεοκρατικό όμως καθεστώς του Ιράν ενεργεί διαβολικά. Χαρακτηρίζεται ως «σιδηρά μπότα», που εσωτερικά λιώνει κάθε αντίθετη άποψη, και στο εξωτερικό σπονσάρει -προ πολλού- τη διασπορά της τρομοκρατίας. Όσο πιο ισχυρό γίνεται το καθεστώς, τόσο πιο μεγάλη είναι η απειλή που εκπέμπει, όχι μόνο εναντίον του Ισραήλ, αλλά και σε βάρος του κοσμικού κράτους, της περιφερειακής και παγκόσμιας ειρήνης…

Η δορυφορική εικόνα απεικονίζει την ιρανική Βάση, η οποία στοχοποιήθηκε από τις ισραηλινές δυνάμεις.

Με μια συνοπτική ανάλυση και όπως διακρίνονται στις ένθετες εικόνες, συμπεραίνεται ότι αποτελεί μια υψηλή προστατευόμενη περιοχή, που καλύπτεται από σειρά αντιαεροπορικών κατευθυνόμενων βλημάτων των τύπων S-200, S-300, HAWK (αμερικανικής κατασκευής) και λοιπών Α/Α πυροβόλων όπλων, καλύπτοντας στην ουσία όλο το φάσμα της αεράμυνας αυτής, από δυνάμενες από αέρος απειλές.

Το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης των υπόψη οπλικών συστημάτων διακρίνεται να είναι πλήρως ανεπτυγμένο. Η Βάση περιλαμβάνει υπόγεια τούνελ για βαλλιστικά βλήματα, καθώς επίσης μεγάλους προστατευόμενους αποθηκευτικούς χώρους και χώρους στάθμευσης μαχητικών αεροσκαφών.

Αριθμός δορυφορικών φωτογραφιών απεικονίζει ευκρινώς:

• Τον δίαυλο και τις εγκαταστάσεις της Βάσης των Βρετανών στο Ακρωτήρι.
• Τους διάφορους τύπους πολεμικών αεροσκαφών πολλαπλών χρήσεων από τα θρυλικά κατασκοπευτικά «U-2» ώς τα εγκεφαλικά «AWACS» και τα μαχητικά «Typhoon». Σε αυτά προστίθενται τα «KC3A» για ανεφοδιασμό στον αέρα και τα «C-130J» μεταφοράς προσωπικού. Γίνεται υπό αυτές τις συνθήκες αντιληπτή η στρατηγική σημασία των Βάσεων και ο ρόλος που διαδραματίζουν σε περιπτώσεις κρίσεων, όπως συνέβη με την υπεράσπιση του Ισραήλ κατά την ιρανική επίθεση της 13ης Απριλίου. Λόγω της υφιστάμενης καταστάσεως είναι λογικό ότι οι Βάσεις βρίσκονται σε διαρκή συναγερμό, πλην όμως για τη δράση τους δεν είχε ενημερωθεί η ΚΔ, παρότι εγείρονται ζητήματα ασφάλειας. Γιατί; Διότι οι Βάσεις και κατ’ επέκτασιν η Κύπρος είναι εκ των πραγμάτων εν δυνάμει στόχοι…

Ο χάρτης απεικονίζει:

• Το Ιράν με τις αεροπορικές Bάσεις και τους χώρους πυρηνικών προγραμμάτων.
• Την αεροπορική Bάση στο Ισφαχάν, που επλήγη από τους Ισραηλινούς (βλ. δορυφορική φωτογραφία και πλήγμα από απόσταση 1.600 χιλιομέτρων).
• Τα βεληνεκή των πυραύλων «Ιεριχώ» των Ισραηλινών 500 και 3.500 χιλιομέτρων. Υπάρχει και ο «Ιεριχώ 3», που μπορεί να πλήξει στόχους μεταξύ 4.500 και 6.500 χιλιομέτρων.
• Με κόκκινο και άσπρο ριγέ χρώμα αποτυπώνονται οι σύμμαχοι του Ιράν, με τους οποίους διενεργεί «proxywar» σε βάρος του Ισραήλ.
• Τα δύο choke-points των Στενών του Ορμούζ και της εισόδου στην Ερυθρά Θάλασσα. Είναι σημαντικά για την ελεύθερη ναυσιπλοΐα και το εμπόριο.

*Δρ των Διεθνών Σχέσεων