Ένα βήμα πιο κοντά στο Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τη Μετανάστευση

Την άποψη ότι οι υπόλοιπες χώρες αντιλαμβάνονται περισσότερο από ποτέ τα προβλήματα των χωρών πρώτης γραμμής και πως οι 27 έρχονται πιο κοντά στην επίτευξη συμβιβαστικής λύσης, σε σχέση με το παρελθόν, εξέφρασε σε συνέντευξή της στη «Σημερινή» η ευρωβουλευτής του Δημοκρατικού Συναγερμού, Ελένη Σταύρου.

Η κ. Σταύρου ανέλυσε και εξήγησε τα θετικά που θα αποκομίσουν τα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που δέχονται αυξανόμενες μεταναστευτικές ροές όταν ολοκληρωθεί η μεταρρύθμιση της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής.

Σημείωσε δε ότι υπάρχουν αντικειμενικές δυσκολίες όταν χρειάζεται να συμφωνήσουν 27 κράτη μέλη για ένα ζήτημα όπως το μεταναστευτικό, ευελπιστώντας ότι θα διαμορφωθεί ένα πλαίσιο, το οποίο θα αντιμετωπίζει αποτελεσματικά το πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης, θα λειτουργεί με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα και θα επιτρέπει στις κοινωνίες και τις οικονομίες να αντιμετωπίσουν το σοβαρό πρόβλημα της δημογραφικής κρίσης.

Οι πρεσβευτές των κρατών - μελών συζήτησαν για τον κανονισμό διαχείρισης κρίσεων στο μεταναστευτικό. Υπήρξε μια προκαταρτική συμφωνία που θα αποτελέσει τη βάση συζήτησης. Τι προνοεί η εν λόγω συμφωνία;

Η προκαταρκτική συμφωνία, στην οποία φαίνεται να κατέληξαν οι Μόνιμοι Αντιπρόσωποι των κρατών - μελών στις Βρυξέλλες, ανοίγει τον δρόμο για τη θέσπιση κοινών κανόνων. Μετά από αυτήν τη συμφωνία, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο μπορεί να προχωρήσει σε διαβούλευση με τους υπόλοιπους Θεσμούς για τη θέσπιση του κανονισμού που θα διέπει τα θέματα Ασύλου και Μετανάστευσης.

Αρχικά, υπήρχαν διαφωνίες της Πολωνίας και της Ουγγαρίας όσον αφορά την αλληλεγγύη μεταξύ κρατών-μελών, και ιδιαίτερα μεταξύ των χωρών πρώτης γραμμής και των υπολοίπων. Μετέπειτα, η Γερμανία προέβαλλε ενστάσεις στη βάση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η Ιταλία επιφυλάξεις για τον ρόλο των ανθρωπιστικών οργανώσεων στη διάσωση και διακίνηση μεταναστών στη θάλασσα.

Η συμφωνία φαίνεται να διαμορφώνει ένα πλαίσιο που, σε περιπτώσεις κρίσεων, θα μπορούν τα κράτη-μέλη που επιβαρύνονται να εφαρμόζουν ειδικούς κανόνες, ιδιαίτερα όσον αφορά τις διαδικασίες επιστροφής. Η διαδικασία επιστροφής προβλέπεται να είναι μικρότερης διάρκειας, ελαφρύνοντας τις πιέσεις που αντιμετωπίζουν οι εθνικές Αρχές σε περιπτώσεις αυξημένων ροών.

Τα κράτη μέλη αυτά θα μπορούν να ζητήσουν αλληλεγγύη με τη μετεγκατάσταση αιτούντων άσυλο σε άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η στήριξη μπορεί να δίδεται, επίσης, υπό τη μορφή οικονομικής συνεισφοράς ή με άλλα έμπρακτα μέτρα.

Τι μπορεί να πάρει η Κύπρος από αυτήν τη συμφωνία; Ποια είναι τα θετικά και αρνητικά στοιχεία;

Για να το απαντήσουμε αυτό θα πρέπει να προχωρήσει η διαδικασία, με την πρόταση του κανονισμού από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και τη διαμόρφωση αυτού από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Τα θετικά είναι η προτεινόμενη έμπρακτη αλληλεγγύη, η ενίσχυση της οικονομικής βοήθειας για αντιμετώπιση των ροών και η επίσπευση των διαδικασιών για επιστροφή των παράνομων μεταναστών στις χώρες τους.

Μία πολύ σημαντική εξέλιξη, που είναι και η θέση του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, είναι η σύνδεση των πόρων ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις συμφωνίες για το μεταναστευτικό. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι αυτήν τη στιγμή ο μεγαλύτερος χρηματοδότης έργων ανάπτυξης στον κόσμο. Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να λυθεί το πρόβλημα τόσο μακροπρόθεσμα, όσο και βραχυπρόθεσμα. Βραχυπρόθεσμα με άμεσες συμφωνίες επιστροφής, αλλά και μακροπρόθεσμα, αφού αυτά τα έργα ανάπτυξης θα βελτιώσουν τις συνθήκες ζωής των πολιτών αυτών των χωρών, ούτως ώστε να μην επιλέγουν να μεταναστεύσουν από τις χώρες τους.

Υπάρχει μια προσπάθεια να ολοκληρωθεί το νέο Σύμφωνο Ασύλου και Μετανάστευσης της ΕΕ πριν από τις Ευρωεκλογές του 2024. Μπορεί η ΕΕ να αποκτήσει μια ενιαία πολιτική στο ζήτημα της μετανάστευσης;

Υπάρχουν αντικειμενικές δυσκολίες όταν χρειάζεται να συμφωνήσουν 27 κράτη μέλη γι’ αυτό το θέμα, όπως συμβαίνει και στα περισσότερα σημαντικά θέματα. Την ίδια στιγμή, αυτό που μας έχει διδάξει η Ιστορία είναι ότι η συλλογική προσπάθεια, μέσα από έναν μηχανισμό αλληλοκατανόησης και συμβιβασμού, μπορεί να φέρει τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα.

Οι υπόλοιπες χώρες αντιλαμβάνονται, περισσότερο από ποτέ, τα προβλήματα των χωρών πρώτης γραμμής. Μέσα από αυτόν τον διάλογο ευελπιστώ ότι θα καταλήξουμε σε ένα πλαίσιο, που θα ισορροπεί σωστά μεταξύ των ευαισθησιών και των αναγκών των διαφορετικών χωρών. Ένα πλαίσιο, το οποίο θα αντιμετωπίζει αποτελεσματικά το πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης που ταλαιπωρεί το κοινωνικό σύνολο των χωρών μας. Ταυτόχρονα, αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να λειτουργεί με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα και να επιτρέπει στις κοινωνίες και τις οικονομίες μας να αντιμετωπίσουν το σοβαρό πρόβλημα της δημογραφικής κρίσης που βιώνουμε. Την ίδια στιγμή, το πλαίσιο αυτό θα πρέπει να δώσει ένα τέλος στις θαλάσσιες τραγωδίες που συμβαίνουν σήμερα, και που είναι αποτέλεσμα της εκμετάλλευσης του μεταναστευτικού από παράνομα κυκλώματα εμπορίας προσώπων.

Κατά την άποψή σας υπάρχει ευρωπαϊκή αλληλεγγύη προς τα κράτη μέλη πρώτης υποδοχής;

Θεωρώ πιο σωστό να μιλήσουμε για τη δυναμική αλλαγής που δημιουργήθηκε, και που φαίνεται να έχει αποτέλεσμα. Είναι η πρώτη φορά που οι 27 έρχονται πιο κοντά στην επίτευξη συμβιβαστικής λύσης, σε σχέση με το παρελθόν.

Εφόσον συμβεί αυτό, θα είναι και το πιο τρανταχτό παράδειγμα έμπρακτης ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. Προς αυτήν την κατεύθυνση κινούμαι και εγώ, από τη θέση μου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.